Agufié(-pimpinello)
Rosa spinosissima
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier pimprenelle, Rosier pimprenelle.
Descripcioun :Agufié fasènt de coulounìo de pichot aubret pas pu grand qu'un mètre, emé de noumbrous pougnoun dre, fin e de taio chanjadisso. Se recounèis peréu à si noumbrous pichot fuioun (de 5 à 11) quàsi redoun. Li flour soun souleto, blanco, e pourtado pèr un pecou un pau long. Li sepalo rèston de tèms sus l'agoulènço. La subsp. presentado eici, ié dison spinosissima.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...) que soun bon à manja, majamen en counfituro. Pamens aquéu douno de fru trop dur, pas trop goustous.
Port : Aubret
Taio : 0,2 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2000 m
Aparado : Noun
Liò : Tepiero roucaiouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Rosa spinosissima L., 1759
(= Rosa pimpinellifolia L., 1759 )
Canebe-sóuvage
Lycopus europaeus
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Lanço-dóu-Crist.
Noms en français : Lycope, Chanvre d'eau.
Descripcioun :Lou canebe-sóuvage trachis en coulounìo dins li sagnas, li palun e àutri relarg mounte i'a d'aigo. Soun si fueio, penado e dentado, que dounon d'èr au canebe. Li flour, blanco o roso e picoutado de pourpre, soun mistoulino e en verticilo.
Usanço :La lanço-dóu-Crist aurié d'ùni prouprieta astringènto e febrifujo. Caup d'acide litouspermique qu'ajudarié à lucha contro l'ipertirouidìo. Agirié peréu sus l'aisse gounadoutroupe (J.-M. Morel, op.cit p.475 e 486). En mescladisso emé d'àutri planto (valeriano, aubespin...) a peréu de prouprieta ancioulitico (Ibid, p. 457).
Port : Grando planto
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lycopus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Sagnas
- Ribiero
- Palun
- Prado umido
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Lycopus europaeus L., 1753